Podcast dostępny jest również na platformach:                            

Dzień dobry ja jestem Konrad Uliński, a to jest seria SKK mówi…, czyli podcast o nowoczesnych rozwiązaniach dla przemysłu, handlu i logistyki. W dzisiejszym odcinku tak jak w kilku poprzednich odcinkach naszego podcastu nadal będziemy rozmawiać o automatycznym magazynie, jednak tym razem nie będzie to odcinek poświęcony jakiejś konkretnej technologii automatyzującej wybrany proces, ale idei automatycznego magazynu, magazynu 4.0, jako takim.
Zaczynamy !

KU: Gościem dzisiejszego odcinka jest Jakub Szarata szef działu R&D w firmie SKK. Cześć Kuba.

JSz: Cześć, witam.

KU: Właściwie to witam Cię ponownie w podcascie, bo już kiedyś miałeś okazję ze mną rozmawiać. Od razu przejdę do pytań, tak jak zapowiadałem we wstępie do podcastu dziś będziemy rozmawiali o produkcji w magazynie 4.0. No i właśnie co to znaczy mieć produkcję, albo magazyn 4.0? Bo wiesz jak ja patrzę nawet na swój dom, czy na idee urządzeń połączonych, to tak naprawę teraz prawie wszystko jest smart i prawie wszystko jest 4.0, czyli skoro ja mam dom smart i dom 4.0, to co dopiero magazyny, czy produkcja.

JSz: Tak, no to jest bardzo ciekawy punkt widzenia, rzeczywiście w domach jest bardzo dużo urządzeń, natomiast my jako właściciele domów, jakby użytkownicy, mieszkańcy, no my bardzo często decyzje o zakupie tego typu rozwiązań, systemów, czy też jakiś tam czujników, podejmujemy tak naprawdę głównie z myślą o tym, aby sobie w jakiś sposób usprawnić to nasze życie, albo po prostu traktujemy to jako jakiś tam gadżet, ktoś to ma, sąsiad ma, to ja tez chciałbym mieć, chciałbym wypróbować, no potem okazuje się, że to jest super trafiona inwestycja, trafiony gadżet, bo nam się to podoba i przydaje, ale czasami okazuje się, że no po jakimś czasie jest to niekoniecznie używane. No w przedsiębiorstwach jest inaczej, przedsiębiorstwa kierują się oczywiście zawsze rachunkiem zysków i strat, czyli traktują wszelkie zakupy jako inwestycje, no i taka inwestycja oczywiście musi być umotywowana finansowo, także no to jest jedna z takich różnic, pomiędzy tym jak to wygląda, jakby to można było porównać co się dzieje w przedsiębiorstwach, do naszych prywatnych domach. No oczywiście wszystko zależy od tego, czy firma ma u siebie, czy inwestuje u siebie w urządzenia, może nie urządzenia, ale systemy smart, czy IOT, czy chcą tez w tej czwartej rewolucji przemysłowej uczestniczyć, to wszystko zależy od tego w jakim stopniu rozwoju jest dana firma. Czy w jaki sposób jest zorganizowana, jak ma rozwinięte te swoje procesy, nie mamy menadżera, który powie, że jego firma jest w pełni rozwinięta, i nic nie trzeba inwestować. Zawsze jest jakiś plan inwestycyjny. No bo w biznesie liczy się tak naprawdę to, żeby osiągnąć właśnie jak najlepszy wynik, jak najlepszy zysk z firmy, czyli no wiąże się to z tym, że trzeba pilnować kosztów, cały czas te koszty optymalizować i tak właściwie jest robione w większości firm, wiec zawsze firmy biorą pod uwagę te owoce najniżej wiszące, czyli te, które maja duży ROI, dlatego w przypadku tego pytania, ja powiedziałem, że no zwykle zależy to od tego na jakim etapie rozwoju jest firma. Przede wszystkim, żeby myśleć o rozwiązaniach smart, rozwiązaniach IOT w przedsiębiorstwie no to trzeba mieć świadomość braku danych, trzeba mieć już gotowe systemy i tą gotowość w braku danych.

KU: To w tym kontekście o którym mówisz, jak w koncepcje przemysłu 4.0 wpisuje się rozwiązanie sensorowe opracowane przez Ciebie i Twój dział?

JSz: No my pomagamy firmie w zbieraniu i przetwarzaniu danych z procesów, czyli z reguły są to dane masowe, czyli z bardzo wielu punktów, czyli z takich miejsc, których do tej pory właściwie przedsiębiorstwa nie miały możliwości dotrzeć. Są to informacje np. gdzie, ile obiektów jest na magazynie, czy na produkcji, jakie są parametry tych obiektów. Nie wiem, wstrząs, temperatura, wilgotność i dzięki temu można w łatwy sposób optymalizować procesy, usprawniać je, wyszukiwać rożnego rodzaju anomalie. Także to jest właśnie to o czym to mówiłem takie uzupełnienie tej informatyzacji. Mamy już informatyzację i firma ma system magazynowy czy system zarządzania produkcja, wie co się dzieje w procesach, na przykład wie gdzie jest dany proces, ale chciałaby mieć te dane rzeczywiste i to jest właśnie to, w czym my pomagamy. Nasze rozwiązanie wpisuje się w ta koncepcje smart. Czyli my pomagamy uzyskiwać dane rzeczywiste z procesów.

KU: Sama koncepcja tego rozwiązania nie wydaje się zbyt skomplikowana, bo z jednej strony mam czujnik, w tym przypadku sensor, do tego są urządzenia masowe do danych o których mówiłeś zbierają, no i na koniec jakaś przestrzeń gdzie to jest agregowane, przetwarzane, ewentualnie udostępniane. I okej, tylko jak to działa naprawdę? Jak to działa w praktyce? No i co na tym mogę śledzić?

JSz: Tak jak przed chwila powiedziałem, no te systemy z reguły IOT wiążą się z koniecznością zbierania masowych danych, czyli tak naprawdę opierają się o bardzo duża ilość czujników. Dlatego te architektury tego typu systemów z reguły są bardzo podobne. Czyli jest jakaś bardzo duża liczba czujników, nie wiem: 100,200,1000 a może 200 000 czujników w jednym przedsiębiorstwie, które zbierają nam te dane o tym, że coś się tam rusza, coś stoi, gdzie się coś znajduje i teraz do tego, żeby moc te dane zbierać w czasie rzeczywistym musimy mieć jakieś rejestratory, które będą łączyć się w takie gatewaye, które będą się łączyć z tymi czujnikami i pobierać z nich dane i przesyłać te dane później do takiego głównego koncentratora, który segreguje te dane, w naszym przypadku to jest serwer, przetwarza, jest w stanie wizualizować te dane czy też tworzyć jakieś akcje typu wysyłać powiadomienia, jeśli są jakieś przekroczenia ewidentne, no i oczywiście może te dane eksportować do hurtowni danych klienta czy tez innych systemów klienta, np uzupełniać dane, które są już w innych systemach, w których brakuje. W praktyce jak to może wyglądać? No może to wyglądać tak, że mamy np. w magazynie pojemniki termoizolacyjne takie jak ice boxy, które służą nam do transportu produktów świeżych czy mrożonych z magazynu do sklepu mówimy tutaj o branży riteilowej ja to oczywiście podaje jako przykład. Takie pojemniki z reguły są one dość drogim asortymentem, bo mogą kosztować nawet czasami kilka tysięcy złotych. Z związku z czym z perspektywy właścicieli jak i również z perspektywy menadżera optymalnie jest aby tych pojemników było jak najmniej, żeby je wykorzystywać jak najoptymalniej, żeby ich było jak najmniej, żeby nie trzeba było mieć ich bardzo dużej ilości. To jest raz, a dwa no ponieważ jest to dość drogi element wyposażenia, dobrze by było, żebyśmy panowali nad tym, co się z tymi pojemnikami dzieje, żeby nie były rozkładane, żebyśmy wiedzieli gdzie zalegają jeżeli jest taka potrzeba. No i kolejna jedna z istotniejszych argumentów to informacja o tym, jaka jest temperatura tego pojemnika w trakcie transportu. Tylko po to, żeby mieć pewność, że produkty, które są transportowane w tym pojemniku, miały odpowiednia temperaturę właściwa w całym cyklu logistycznym i być pewnym, że to nie jest miejsce w którym psujemy sobie wskaźniki jakościowe dla naszych produktów. Czyli to w tym miejscu mogą te produkty ulegać degradacji. I ten nasz system tak naprawdę działa tak, że montujemy do takich pojemników termoizolacyjnych takie sensory, czyli takie czujniczki do środka. Każdy z tych czujników ma swój własny identyfikator, ma wbudowany czujnik temperatury, czujnik światła również i może mieć czujnik wstrząsu. I oprócz tego w centrach logistycznych montujemy takie gatewaye no i właściwie jeżeli ten pojemnik znajduje się w magazynie, czy w centrum dystrybucyjnym, to my mamy cały czas informacje o tym, który pojemnik gdzie się znajduje, jaka ma temperaturę, czyli jesteśmy w stanie śledzić jego obieg wewnątrz magazynu, jego temperatury z miejsca w którym się znajdują i dzięki temu wiemy ile pojemników jest gotowych do kompletacji, czy maja one właściwa temperaturę, wiemy ile pojemników było mytych, bo mamy informacje z myjni, ile pojemników przebywało na myjni, wiemy ile pojemników jest gotowych do wydania, dokładnie o której godzinie od nas wyjada, czy od nas wyjechały, czy ile pojemników do nas dotarło. To są rzeczywiste informacje, nie takie informacje, które ktoś wpisał do systemu, tylko to są rzeczywiste informacje, taka można powiedzieć online inwentaryzacja. I co to pomaga nam usprawniać? No oprócz tak jak powiedziałem wskaźników jakościowych, mamy możliwość poprawy procesów np. poprzez to, że możemy sobie usprawnić ilość czynnika chłodzącego w takich pojemnikach, możemy sobie usprawnić, przyspieszyć procesy przygotowywania, czy dokładne pilnowanie tego, czy te temperatury były właściwe. Takich przykładów oczywiście może być więcej, to jest jeden z takich przykładów podanych. Równie dobrze możemy sobie tam tworzyć takie, opowiadać o innych business case, które są związane z IOT.

KU: Pewnie, właściwie to chciałem się upewnić i dopytać, że ten scenariusz z wykorzystaniem ice boxów to jest właśnie jeden ze scenariuszy. Okej to załóżmy, że jestem potencjalnym klientem, który chciałby wdrożyć u siebie takie rozwiązanie. I co ja muszę mieć, jaką infrastrukturę, jakie kompetencje, jaką świadomość ?

JSz: Mhm, no przede wszystkim właśnie tą świadomość, czyli świadomość tego, że potrzebujemy więcej danych do tego, żeby lepiej zapanować nad jakimś procesem, to jak już macie ta świadomość potrzeby to to jest moim zdaniem już 60% sukcesu. Druga sprawa to oczywiście wdrożone systemy informatyczne, no dobrze by było, żeby potencjalny klient no miał już wdrożony system, który jakiś obszar zinformatyzuje i ma w systemie informacje o tym, co się dzieje. Właściwie w obecnym czasie większość firm ma zinformatyzowane swoje procesy, ale wiele firm np. jest na etapie zmiany czy migracji tych procesów, tych systemów logistycznych, informatycznych. Dobrze by było, żeby to już było ustabilizowany etap, kiedy klient filtrował sobie informacje na temat nowego rozwiązania, ma już tą wiedzę w środowisku ustabilizowane i teraz chciałby to rozbudować o jeszcze dokładniejsze informacje o tym, co się w tym procesie dzieje. No wydaje się, że pozostałe rzeczy, czyli takie jak infrastruktura, to już właściwie mogłoby samo wejść w proces wdrożenia, dlatego tutaj nie ma już potrzeby przygotowania się jakiegoś specjalnego. To są dwie rzeczy takie najważniejsze.

KU: Trochę o tym mówiłeś, wspominając proces obsługi ice boxów, ale powiedz mi Twoim zdaniem w których obszarach, czy procesach takie wykorzystanie rozwiązania IOT robi największą korzyść?

JSz: No właściwie tak jak można byłoby to zdefiniować, to na pewno tam, gdzie jest duża ilość jakiś obiektów wewnątrz procesów i wysoki koszt jakichś jednostek logistycznych, to mogą być narzędzia, wózki widłowe, pojemniki zwrotne, ice boxy, czyli wszędzie tam, gdzie mamy w tym bardzo duża ilość obiektów, które się przemieszczają, które mają do czynienia z tymi naszymi procesami i chcemy mieć wpływ na to, co się z tymi procesami, obiektami dzieje. No podałem przykład tych ice boxów, czyli zbierania danych z tych ice boxów. No mógłbym tutaj podać taki przykład ciekawy w którym jednego z klientów była taka potrzeba aby zoptymalizować obieg stojaków do surowców, które są przewożone pomiędzy magazynem a produkcja. Czyli jakby chodziło o to, że surowce do linii produkcyjnej zawsze są dostarczane na takich specjalnych stojakach. I teraz magazyn dostarczał te surowce do poszczególnych link produkcyjnych i zanim te surowce zostaną rozpakowane na tej linii produkcyjnej to mija jakiś czas, więc te stojaki tam zostają, czasem zdążają się takie momenty, że tych stojaków jest więcej na linii produkcyjnej niż na magazynie, albo są na produkcji. Nie ma stojaków na których można dostarczać kolejne surowce na produkcje i potem magazynierzy muszą jeździć pomiędzy liniami produkcyjnymi, wyszukiwać tych pustych stojaków, trochę podobnie jak to wygląda z wózkami sklepowymi, czy koszykami sklepowymi w sklepie. Że nie zawsze stoją one przy wejściu, czasami trzeba sobie koło tych kas chodzić i te wózki wyszukiwać. Tutaj był bardzo podobny case. I teraz chodziło o to, aby usprawnić ten proces, między innymi można go było usprawnić właśnie w ten sposób, wyposażyć wszystkie stojaki w takie czujniki, takie sensory, na produkcji i magazynie zainstalować takie gatewaye, aby mieć informacje gdzie te stojaki się znajdują, coś takiego można powiedzieć jak RFID, dzięki temu mamy informacje jakby od razu w systemie możemy sobie sprawdzić, gdzie te stojaki się znajdują. Jakby system miał już informacje, że np. na magazynie mamy 5 stojaków, a mamy 10 zleceń, ale przy maszynie 1 jest 7 stojaków, przy maszynie 2 też 7, przy maszynie 3 jest 30. Czyli mając już te informacje możemy sobie tego kierownik zajmujący się logistyką, zlecić przywiezienie tych 30 stojaków z maszyny x i przygotować sobie te stojaki na potencjalne zlecenia wydania towaru.

KU: Jasne i pewnie w takim scenariuszu jesteś w stanie, czy jako osoba nadzorująca logistyka jestem w stanie ustalić sobie limit, ile stojaków może maksymalnie znajdować się poza magazynem, żeby mi to nie sparaliżowało procesu i ustawić sobie jakieś alerty np.

JSz: Dokładnie, można sobie tak to zorganizować, aby takie rozwiązanie mogłoby pilnować de facto tego, żeby nie było zbyt małej ilości stojaków w magazynie, czyli jeśli mamy zbyt mała ilość to generujemy alert do magazynierów np. przynieście stojaki, bo u nas jest ich za mało, a one są tu i tu.

KU: A jak wygląda w praktyce wdrożenie takiego rozwiązania IOT? O czym rozmawiają z Tobą klienci w momencie w którym spotykacie się po raz pierwszy? O co oni pytają i jakie maja rozwiązania?

JSz: No przede wszystkim to tutaj jeśli chodzi o wyzwania to można powiedzieć, że my jako firma mamy praktycznie 30 letnie doświadczenie w obszarze takich systemów logistycznych i produkcyjnych. Jakby pomagamy firmom w informatyzacji optymalizacji i nasze wejście w ten obszar IOT to była taka naturalna droga w rozwoju naszej firmy, już wiele lat temu weszliśmy w ten obszar. Od wielu lat rozmawiamy na ten temat z klientami, wiec mamy bardzo bogate doświadczenie i w zasadzie można powiedzieć, że jak rozmawiamy z klientami, to można ich podzielić na dwie grupy. Pierwsza to klient świadomy, który dokładnie wie czego szuka, czyli ma problem, przychodzi do nas i mówi, że ma problem, że chciałby coś sobie usprawnić, czy też brakuje mu danych z produkcji i wtedy też my mówimy mu co ma zrobić, bądź tez zaproponować rozwiązanie z tej grupy rozwiązań jaką eksponujemy, natomiast są też klienci, którzy nie do końca zdają sobie sprawę z tego, że można u nich dany obszar usprawnić. No i to właśnie między innymi wynika z tego, że te rozwiązania nie są popularne na rynku, to jest dopiero początek tych rozwiązań smart i rozwiązań IOT, one dopiero wchodzą na nasz rynek i świadomość tego, że można zastosować takie czujniki czy sensory w danym obszarze nie jest jeszcze tak wysoka, no i wtedy po takim spotkaniu my de facto pokazujemy jakie aspekty, jakie wartości, benefity można osiągnąć, korzyści z wdrożenia takiego rozwiązania i de facto dzięki temu u takiego klienta rozpoczyna się proces myśleniowy, proces myślenia właśnie o tym, czy rzeczywiście takiego typu rozwiania, mogą przynieść u niego korzyści, bo to jest rzeczywiście ciekawy temat, każdy myśli, czy wie o tym, że są takie rozwiązania IOT, natomiast nie każdy zdaje sobie sprawę jak takie rozwiązanie mogłoby u niego w firmie wyglądać.

KU: W jakimś sensie właśnie zatoczyliśmy takie koło, wróciliśmy do tego pierwszego pytania i bardzo fajnie to podsumowałeś, bo tak jak mówisz świadomość istnienia na rynku rozwiązań klasy IOT jest duża, przemysł 4.0, magazyn 4.0 to są popularne hasła, które przewijają się w wielu strategiach, wielu prezentacjach. Ale w momencie, w którym zaczynamy się zastanawiać, gdzie to IOT przyniesie u mnie prawdziwe korzyści, co mogę nim usprawnić, żeby to nie był tylko zespół urządzeń ze sobą komunikujących się. To tutaj ten problem jest już trochę większy.

JSz: Tak, dokładnie to jest tak, że z resztą podobnie jakbyśmy sobie teraz chcieli sami zdefiniować i wrócić do tego, co na samym początku było w Twoim pytaniu, czyli jak to się ma w stosunku do tego jak wygląda nasz dom i jakie systemy smart w tym domu mamy, no to tez ciężko by było zdefiniować jednym zdaniem jakie systemy smart pracują u nas w domach, trzeba by było pewnie wymieniać wiele przykładów, zastosowań, w wielu domach takie zastosowanie miałoby sens, w innym domu takie zastosowanie nie miałoby kompletnie żadnego sensu, bardzo podobnie, a nawet bardziej skomplikowana sytuacja w przypadku produkcji i logistyki, tam nie da się powiedzieć, że to zastosowanie może być stosowane w wielu rozwiązaniach w każdej fabryce, czy każdym magazynie, będzie ciężko takie rzeczy zrobić, tam będzie trzeba również pewna specyfikę zarówno branży jak i stopnia rozwoju firmy mogą być dwie takie same firmy, które robią dokładnie to samo, są w tych samych branżach, ale w jednej firmie tego typu rozwiązanie będzie idealnym przykładem zastosowania, gdzie bardzo szybko się zwróci, a w drugim przypadku będzie niemożliwe do wdrożenia, między innymi choćby ze stopnia rozwoju, bądź organizacji pracy.

KU: Kuba bardzo Ci dziękuje za te niecałe pół godziny rozmowy, a naszych słuchaczy zapraszam na kolejne odcinki podcastu SKK mówi…

JSz: Dziękuje bardzo.

Sprawdź inne nasze podcasty